Vận tải đa phương thức là phương thức vận chuyển hàng hóa từ hai phương thức vận tải khác nhau trở lên. Mỗi phương thức vận tải đi kèm với những thế mạnh đặc trưng song vẫn tồn tại những khiếm khuyết ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển hàng hóa.

Việc hợp nhất những ưu điểm của từng phương thức vận tải và dung hòa, hạn chế những bất cập của chúng là một trong những giá trị tiên quyết khiến các doanh nghiệp vận tải cân nhắc khai thác phương thức vận tải độc đáo này.

>>> Xem thêm: REVIEW Khóa Học Xuất Nhập Khẩu Ở Đâu Chất Lượng Tốt Nhất

1. Vận Tải Đa Phương Thức Là Gì?

Vận tải đa phương thức quốc tế (hoặc vận tải liên hợp) là quá trình vận chuyển hàng hóa được thực hiện bằng hai phương thức vận tải khác nhau trở lên từ một địa điểm ở một nước tới một địa điểm chỉ định tại một nước khác nhằm mục đích giao – nhận hàng hóa, được triển khai qua đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không và đường ống.

Đề cập đến các lô hàng được coi là một chuyến đi duy nhất giữa điểm xuất phát và điểm đến, mặc dù liên quan đến các hãng vận chuyển đa dạng, chỉ bao gồm một hợp đồng hoặc vận đơn sử dụng một công ty chịu trách nhiệm vận chuyển hàng hóa trên tất cả các chặng hoặc đoạn của tuyến đường.

Phương thức này bao gồm hai lựa chọn: các công ty có tất cả các phương tiện vận tải ở cấp độ quốc tế và các đại lý hoặc các nhà điều hành vận tải đa phương thức (MTO), những người thuê ngoài các hãng vận tải và có chức năng thương lượng, giám sát và điều phối việc xếp dỡ, và sự chậm trễ.

Mặc dù các MTO này quản lý hợp đồng với từng nhà cung cấp, khách hàng chỉ ký một vận đơn (FIATA Bill of Landing, hoặc FBL) với đại lý, bất kể số lượng phương tiện vận tải liên quan.

Quá trình thực hiện vận tải đa phương thức phải hoàn toàn dựa trên cơ sở một hợp đồng, chứng từ vận tải cho toàn chặng vận chuyển và chỉ do một người chịu trách nhiệm về hàng hóa trong suốt quá trình chuyên chở đó.

• Đặc điểm của vận tải đa phương thức

Quá trình vận tải phải có từ 2 phương thức vận tải trở lên.  khóa học xuất nhập khẩu tốt nhất

Người kinh doanh vận tải đa phương thức có tư cách như người chủ ủy thác, không phải như đại lý của người gửi hàng hay của người chuyên chở tham gia vào hoạt động vận tải đa phương thức.

Người kinh doanh vận tải đa phương thức phải chịu trách nhiệm đối với hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển (từ khi nhận hàng để chuyên chở đến khi hàng đã đến nơi người nhận). Đối tượng đó sẽ chịu trách nhiệm theo một chế độ trách nhiệm nhất định, có thể là chế độ trách nhiệm thống nhất hoặc từng chặng tùy theo sự thỏa thuận của hai bên.

Đối với vận tải đa phương thức quốc tế, nơi nhận hàng và nơi giao hàng thường ở những nước khác nhau.

• Nhu cầu khai thác vận tải đa phương thức

Vận tải đa phương thức ngày càng phát triển và được khai thác nhiều hơn vì những lý do:

Tăng tính hiệu quả về mặt chi phí cho hoạt động vận chuyển hàng hóa.

Kết hợp sử dụng nhiều phương tiện vận tải khác nhau, có nhiều mức độ thân thiện với môi trường khác nhau thay vì sử dụng duy nhất một loại phương tiện nào đó có thể tác động tiêu cực đáng kể đến môi trường tự nhiên (ví dụ: xe tải đời cũ).

Việc đẩy mạnh các hoạt động thương mại quốc tế thúc đẩy giải quyết vấn đề quá tải trọng đối với một số phương thức vận tải, thông qua việc điều chỉnh cân đối tỷ trọng vận tải giữa các phương thức vận tải.

Tiêu chuẩn hóa quy trình vận chuyển hàng hóa bằng container, trailer, pallet,… nhằm tận dụng lợi thế về quy mô của các đơn vị vận tải.

Toàn cầu hóa thương mại và sản xuất phục vụ cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

• Lợi ích của vận tải đa phương thức

Hình thức vận tải này đang có những đóng góp quan trọng vào hoạt động thương mại quốc tế cũng như nền kinh tế quốc dân. Các giá trị cốt lõi vận tải đa phương thức mang lại có thể kể đến như:

Giảm chi phí logistics & Just in time, từ đó giúp giảm giá thành hàng hóa và chi phí sản xuất.

Mở rộng mạng lưới vận tải và có hiệu quả kinh tế cao: do khi phối hợp các phương thức vận tải có khả năng chuyên chở khối lượng hàng hóa lớn, hàng siêu trường, siêu trọng.

Tăng khả năng cạnh tranh về giá thành và chất lượng hàng hóa.

Giúp các doanh nghiệp sản xuất và thương mại tiếp cận nhanh chóng với thị trường, đặc biệt là thị trường quốc tế thông qua mạng lưới vận tải lớn và có tính liên kết cao.

Thắt chặt quan hệ hợp tác giữa chính phủ và doanh nghiệp và giảm thiểu những chứng từ không cần thiết cho quá trình vận chuyển hàng.

2. Ưu Nhược Điểm Của Vận Tải Đa Phương Thức 

Vận tải đa phương thức là việc vận chuyển hàng hóa bằng ít nhất hai phương thức vận tải khác nhau trên cơ sở hợp đồng vận tải đa phương thức. Vận tải đa phương thức gồm: vận tải đa phương thức quốc tế và vận tải đa phương thức nội địa.

Vận tải đa phương thức quốc tế là vận tải đa phương thức từ nơi người kinh doanh vận tải đa phương thức tiếp nhận hàng hóa ở Việt Nam đến một địa điểm được chỉ định giao trả hàng ở nước khác và ngược lại.

Vận tải đa phương thức nội địa là vận tải đa phương thức được thực hiện trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam.

Với định nghĩa trên, có thể thấy vận tải đa phương thức có các ưu và nhược điểm sau:

• Ưu điểm

Vận tải đa phương thức sử dụng từ 2 phương thức vận chuyển trở lên nhưng chỉ thể hiện trên một hợp đồng và một chứng từ nên thủ tục gọn và nhanh chóng.

Người kinh doanh vận tải đa phương thức phải chịu trách nhiệm xuyên suốt từ khi bắt đầu hàng hóa xuất đến khi hàng hóa về đúng nơi nhận hàng nên khách hàng có thể yên tâm hơn về độ an toàn của hàng hóa.

Chỉ có một công ty phụ trách việc đáp ứng thời hạn giao hàng; do đó, có sự kiểm soát tốt hơn về quản lý và ít rủi ro mất cắp hoặc thất thoát hàng hóa hơn trong khi trách nhiệm chỉ thuộc về một đơn vị.

Vận tải đa phương thức cho phép chuyên chở nhiều loại hàng, vận chuyển hàng hóa với một khối lượng, kích cỡ lớn. Độ an toàn cao, hiếm xảy ra thiệt hại khi vận chuyển hàng hóa theo hình thức vận tải đa phương thức.

Giảm chi phí và thời gian cho việc điều phối và vận hành hậu cần, tăng cường giám sát các lô hàng từ giai đoạn này sang giai đoạn khác.

Lên lịch trình, chi phí, nhân viên và hậu cần trở nên dễ dàng hơn. Chứng từ hải quan FBL được ưu tiên nhập và đi qua hải quan.

• Nhược điểm

Vận tải đa phương thức đòi hỏi cao về cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng.

Vận tải đa phương thức hạn chế với một số hàng hóa nhanh hỏng, chất lượng giảm theo thời gian.

Hàng hóa có thể gặp phải những hạn chế về pháp lý và hoạt động khi các tiêu chuẩn quốc tế được áp dụng.

Vì lý do an toàn, việc kiểm tra trong các thiết bị đầu cuối diễn ra thường xuyên, điều này làm hạn chế hoạt động.

Trong một số mô hình của vận tải đa phương thức thường có tốc độ chuyên chở chậm, chịu nhiều ảnh hưởng bởi điều kiện ngoại cảnh.

Trên đây, Kênh Xuất Nhập Khẩu vừa chia sẻ với các bạn những thông tin liên quan đến vận tải đa phương thức. Hy vọng những thông tin cung cấp trên có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về vận tải đa phương thức và nhìn nhận được những ưu điểm cũng như hạn chế mà phương thức vận tải này mang lại.

Chúc bạn thành công!

>>> Xem thêm:

• Ký Hậu Vận Đơn Là Gì?
• Các loại container và phí lưu container của các hãng tàu
• Quy trình làm hàng xuất của Forwarder
• Bộ chứng từ xin cấp C/O gồm những gì?
• Bill of Lading là gì?Tại sao B/L quan trọng